Những phương thức thanh toán quốc tế và rủi ro

Ngày đăng: 18 Tháng 10, 2022

Với xu hướng toàn cầu hóa hiện nay, việc mua bán hàng hóa quốc tế đã trở nên dễ dàng và thuận lợi. Hơn hết, bạn cũng có thể thực hiện thanh toán khi mua hàng ở nước ngoài mà không cần phải bay sang quốc gia đó, hay còn được gọi là thanh toán quốc tế. Vậy có những phương thức thanh toán quốc tế nào và chúng có rủi ro hay không?

Thanh toán quốc tế là gì?

Thanh toán quốc tế (payment international) được hiểu đơn giản là việc thanh toán giữa các bên tham gia về hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế hoặc những hợp đồng dịch vụ có yếu tố nước ngoài. Hoạt động này được thực hiện bởi các ngân hàng và cần phải thay đổi tỷ giá ngoại hối.

Nói chung, bạn có thể hiểu đơn giản những hoạt động nào có chứa yếu tố nước ngoài thì được xem là thanh toán quốc tế. Những yếu tố này có thể là:

- Đối tượng tham gia thanh toán đang ở tối thiểu là hai quốc gia khác nhau.

- Hoạt động thanh toán cũng liên quan đến hệ thống phát lập của các quốc gia.

- Thanh toán quốc tế sẽ dùng ngoại tệ được tự do chuyển đổi, bên cạnh đó bạn cũng có thể chuyển khoản hoặc hối phiếu séc.

Có thể nói, thanh toán quốc tế có vai trò vô cùng to lớn trong các doanh nghiệp để thực hiện nhu cầu của hoạt động mua bán hàng hóa quốc tế.

Các phương thức thanh toán quốc tế phổ biến

1. Phương thức chuyển tiền

Chuyển tiền là một trong những phương thức thanh toán quốc tế được nhiều người lựa chọn để chuyển một số tiền nhất định đến người hưởng thụ ở nước ngoài. Trong phương thức chuyển tiền quốc tế lại có hai hình thức khác đó là:

- Chuyển tiền bằng thư (Mail Transfer – M/T): Hình thức chuyển tiền này có lệnh thanh toán (Bank draft) của ngân hàng chuyển tiền được chuyển bằng thư cho ngân hàng trả tiền. Cách chuyển tiền này được thực hiện nhanh chóng, về phần chi phí thì lại khá cao.

- Chuyển tiền bằng điện (Telegraphic Transfer – T/T): Hình thức chuyển tiền này có lệnh thanh toán của ngân hàng chuyển tiền được thể hiện trong nội dung một bức điện gửi cho ngân hàng trả tiền bằng telex hay mạng swift. Cách chuyển tiền này có chi phí thấp, tuy nhiên thời gian chuyển lại lâu hơn.

2. Phương thức nhờ thu hộ

Một phương thức thanh toán quốc tế khách cũng khá phổ biến đó là nhờ người thu hộ. Phương thức này sẽ khắc phục những hạn chế cho hình thức trả tiền sau và bảo vệ quyền lợi cho người bán. Cụ thể đó là bên thu hộ sẽ thu hồi phiếu kèm chứng từ khi chuyển hàng đến bên mua theo yêu cầu của bên bán.

Để phương thức chuyển tiền này cần phải đảm bảo đầy đủ các thành phần bao gồm: người ủy thác, ngân hàng được ủy thác, ngân hàng quốc gia người nhập nhập khẩu và người nhập khẩu. Trong phương thức nhờ thu hộ cũng được chia thành:

- Nhờ thu trơn: Chỉ thu chứng từ tài chính và không kèm chứng từ thương mại

- Nhờ thu chứng từ: Thu cả chứng từ tài chính và chứng từ thương mại hoặc chỉ thu chứng từ thương mại.

3. Phương thức thư tín dụng

Phương thức thư tín dụng hay còn được gọi là phương thức thanh toán L/C do ngân hàng phát hành theo yêu cầu của bên nhập khẩu. Phương thức này dựa trên sự đồng thuận của hai bên nhưng lại hoàn toàn độc lập với hợp đồng.

4. Phương thức ghi sổ trong thanh toán quốc tế

Đây cũng là một trong những phương thức thanh toán quốc tế phổ biến, trong đó là xuất khẩu sau khi đã ghi giao hàng thì sẽ ghi nợ tài khoản cho bên nhập khẩu trong một cuốn sổ theo dõi. Sau đó, việc thanh toán các khoản nợ này sẽ được thực hiện theo thỏa thuận.

Đối với phương thức ghi sổ trong thanh toán quốc tế cần có sự tin tưởng giữa người bán và người mưa. Bởi vì phương thức này khá nhiều tiềm ẩn rủi ro cho người bán. Ngoài ra, ngân hàng cũng sẽ không gian gia với vai trò là người mở tài khoản và tiến hành thanh toán. Thay vào đó, điều này sẽ được hai bên thỏa thuận và sau đó người mua mới thông qua ngân hàng để thanh toán cho người bán.

Khi thanh toán ghi sổ, chỉ bên bán mới mở tài khoản và ghi chép tiền hàng của mình. Còn nếu việc mở tài khoản do bên mua thực hienj thì chỉ có chức năng theo dõi chứ không thể thực hiện thanh toán.

5. Phương thức thư ủy thác mua hàng

Phương thức thư ủy thác mua hàng có thư ủy thác sẽ do ngân hàng của quốc gia của người bán viết cho ngân hàng đại lý của người mua theo yêu cầu của người bán. Cụ thể là họ sẽ yêu cầu mua hối phiếu của người ký phát cho bên nhập khẩu.

Ngân hàng đại lý ở nước ngoài sẽ căn cứ vào những điều khoản được đưa ra trong thư ủy thác mua để trả tiền cho hối phiếu. Ngân hàng bên bán sẽ thu tiền ngân hàng của bên mua vào giao chứng từ cho họ. Phương thức thư ủy thác mua hàng thường được dùng trong các hợp đồng mua bán máy móc, thiết bị và các sản phẩm có hàm lượng công nghệ kỹ thuật cao.

Các rủi ro có thể gặp phải khi thanh toán quốc tế

Thanh toán quốc tế khá phổ biến, tuy nhiên cũng không thể phủ nhận rằng các phương thức này cũng có khá nhiều rủi ro, ví dụ như:

- Thanh toán chậm bởi vì có thể mêm mua chỉ chấp nhận thanh toán khi nhận đầy đủ hàng hóa.

- Hàng hóa không giao đúng hạn vì bên mua đã thanh toán tiền trước, hay nặng hơn có thể là bị giao sai hàng, không đúng chất lượng làm ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh.

- Có thể bị mất tiền hàng khi chọn phương thức thanh toán ghi sổ nợ vì người mua không trả tiền hay trả tiền chậm trễ.

Vậy nên, để hạn chế rủi ro với phương thức thanh toán quốc tế, bạn nên nắm rõ về từng phương thức, đồng thời có thỏa thuận rõ ràng của các bên để tránh gặp phải rủi ro không đáng kể. Hi vọng rằng qua bài viết, bạn đã có thêm những kiến thức cần thiết để tiến hành giao dịch an toàn.